Điều hòa trung tâm VRV/VRF ngày càng được nhiều chủ đầu tư ưa chuộng bởi khả năng vận hành linh hoạt, hiệu quả tiết kiệm năng lượng và khả năng điều khiển độc lập từng khu vực. Tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết lạnh giá, hiện tượng đóng băng dàn nóng có thể ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của hệ thống. Do đó, việc hiểu rõ chu trình xả băng của hệ thống điều hòa trung tâm VRV/VRF là vô cùng quan trọng để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và bền bỉ.
1. Chu trình xả băng là gì?
Ở chế độ sưởi ấm, hệ thống điều hòa trung tâm VRV/VRF hai chiều sẽ sử dụng van đảo chiều để làm thay đổi hướng đi của môi chất, đồng thời dàn lạnh trong nhà và dàn nóng ngoài trời sẽ đảo nhiệm vụ cho nhau. Chu trình xả bằng bắt đầu khi nhiệt độ của bộ trao đổi bị giảm xuống quá thấp (khoảng 0°C hoặc thấp hơn) và hơi ẩm trong không khí bắt đầu đóng băng trên bộ trao đổi nhiệt của dàn nóng.
Băng tích tụ trên dàn nóng ngoài trời sẽ cản trở luồng gió lưu thông, làm giảm khả năng trao đổi nhiệt của hệ thống, dẫn đến hiệu suất sưởi ấm giảm đáng kể, thậm chí có thể gây hư hỏng hệ thống nếu sương giá quá mức. Để khắc phục tình trạng này, các cảm biến trong dàn nóng có nhiệm vụ phát hiện băng hình thành trên bộ trao đổi nhiệt và truyền tín hiệu cho hệ thống bắt đầu quá trình xả băng để loại bỏ lớp băng này trước khi nó tích tụ.
Có hai phương pháp xả băng chính cho hệ thống VRV/VRF:
– Xả băng tự động: Hệ thống tự động kích hoạt chu trình xả băng dựa trên các yếu tố như nhiệt độ dàn lạnh, thời gian hoạt động,…
– Xả băng thủ công: Người dùng có thể kích hoạt chu trình xả băng thủ công thông qua bộ điều khiển từ xa hoặc bảng điều khiển trung tâm.
Một số yếu tố ảnh hưởng đến tần suất diễn ra hoạt động xả băng của hệ thống có thể kể đến bao gồm:
- Nhiệt độ và độ ẩm ngoài trời
- Lượng nhiệt độ sưởi ấm cài đặt
- Tình trạng và độ sạch của hệ thống.
Hệ thống đã được lập trình để kiểm soát tần suất của hoạt động xả băng. Thông thường trước khi bắt đầu chu trình xả băng, điều hòa có thể hoạt động bình thường trong khoảng 40 phút. Sau đó quá trình xả băng có thể diễn ra khoảng 40 phút một lần nếu nhiệt độ không tăng.
Một hạn chế chính là trong quá trình xả băng, không gian trong phòng sẽ không được sưởi ấm. Khi nhiệt độ bên ngoài giảm mạnh, quá trình này có thể kéo dài và xảy ra thường xuyên hơn, khiến các phòng không được sưởi ấm trong thời gian dài, làm giảm hiệu suất của bơm nhiệt. Giải pháp thông thường là bổ sung hệ thống sưởi dự phòng, tuy nhiên một số hãng đã phát triển cách tối ưu hóa chu kỳ xả băng thông qua lập trình để tránh việc xả băng diễn ra đồng thời.
2. Nguyên lý hoạt động của chu trình xả băng trong hệ thống điều hòa trung tâm VRV/VRF
– Cảm biến và điều khiển
Hệ thống VRV/VRF sử dụng các cảm biến nhiệt độ và độ ẩm để giám sát điều kiện làm việc của dàn trao đổi nhiệt. Khi cảm biến phát hiện lượng băng tích tụ đạt đến một mức nhất định, bộ điều khiển trung tâm sẽ kích hoạt chu trình xả băng.
– Chu trình xả băng tự động
Khi chu trình xả băng bắt đầu, hệ thống sẽ tạm ngừng quá trình làm lạnh và đảo ngược chu trình môi chất lạnh. Nói cách khác, hệ thống sẽ chuyển sang chế độ sưởi ấm để làm tan băng trên dàn trao đổi nhiệt. Quá trình này diễn ra trong một khoảng thời gian ngắn, thường từ 5 đến 15 phút, sau đó hệ thống sẽ trở lại chế độ sưởi ấm bình thường.
– Các bước chi tiết chu trình xả băng của điều hòa trung tâm VRV/VRF
- Phát hiện băng: Các cảm biến nhận diện sự hình thành của băng trên dàn trao đổi nhiệt.
- Kích hoạt xả băng: Bộ điều khiển trung tâm kích hoạt chế độ xả băng.
- Đảo ngược chu trình môi chất lạnh: Hệ thống chuyển sang chế độ sưởi ấm để làm tan băng.
- Theo dõi quá trình xả băng: Cảm biến liên tục giám sát quá trình để đảm bảo băng tan hoàn toàn.
Kết thúc chu trình xả băng: Hệ thống trở lại chế độ làm lạnh sau khi băng tan.
3. Chu trình xả băng của một số hệ thống điều hòa trung tâm VRV/VRF
3.1. Hệ thống VRV của Daikin
Nếu thời gian hoạt động xả băng ngắn, hệ thống sẽ tối ưu hóa các điều kiện bắt đầu xả băng cho chu kỳ tiếp theo. Cải thiện sự thoải mái bằng cách kéo dài thời gian hoạt động sưởi ấm. Hoạt động xả băng trước khi dừng thiết bị làm tăng tốc độ nhiệt thải cho quá trình sưởi tiếp theo và kéo dài thời gian hoạt động sưởi liên tục sau khi khởi động lại. Thời gian vận hành sưởi được cải thiện lên đến 30%.
Tính năng này rất có ích với các khu vực có nhiệt độ thấp, đặc biệt là các tỉnh miền núi phía bắc khi nhiệt độ có thể xuống dưới 0°C. Nhờ tính năng này, hiệu suất và thời gian ở chế độ sưởi của điều hòa Daikin VRV sẽ tối ưu, mang đến sự tiện lợi cho người dùng.
Khi hoạt động sưởi, độ đóng băng của dàn nóng tăng. Khả năng sưởi giảm và hệ thống sẽ chạy chế độ xả băng. Trong khi xả băng, quạt của máy vẫn tiếp tục chạy mục đích là duy trì lượng thông gió và loại bỏ độ ẩm.
Với một số dòng sản phẩm:
– VRV IV thu hồi nhiệt: nhiệt độ kích hoạt xả băng tối thiểu -13 độ F (- 25 độ C), xả băng trong 15 phút
– VRV H: giới hạn hoạt động thấp nhất là – 25 độ C, xả băng trong 15 phút.
– Bơm nhiệt VRV IV: nhiệt độ kích hoạt xả băng tối thiểu – 4 độ F (- 20 độ C), xả băng trong 15 phút
– VRV III thu hồi nhiệt: nhiệt độ kích hoạt xả băng tối thiểu – 4 độ F (- 20 độ C), xả băng 5.5 phút trên mỗi dàn (với dàn từ 6 tới 8 tấn lạnh) và 6.5 phút trên mỗi dàn (với dàn từ 10 tới 12 tấn lạnh)
– Bơm nhiệt VRV IV S-Series: nhiệt độ kích hoạt xả băng tối thiểu – 4 độ F (- 20 độ C), xả băng trong 15 phút.
2. Hệ thống VRF của Mitsubishi
Mitsubishi đã phát triển công nghệ Hyper Heat để hạn chế tình trạng xả băng tự động liên tục, làm ảnh hưởng tới hoạt động sưởi ấm của toàn bộ hệ thống, cụ thể:
– Với hệ thống Hyper Heat, sử dụng dòng môi chất lạnh ở nhiệt độ cao lưu thông qua dàn nóng ngoài trời. Nhiệt lượng tỏa ra sẽ làm chậm quá trình tích tụ sương giá hoặc có thể ngăn chặn hoàn toàn hiện tượng này.
– Chu trình xả băng thông thường chỉ kích hoạt trong những trường hợp đặc biệt khi hệ thống Hyper Heat không thể tự xả băng thiết bị.
Các dòng sản phẩm VRF của Mitsubishi bao gồm Thu hồi nhiệt R2-Series, Thu hồi nhiệt với hệ thống Hyper Heat R2-Series H2i, Bơm nhiệt Y-Series và Thu hồi nhiệt với hệ thống Hyper Heat Y-Series H2i đều có chu trình xả băng trong khoảng 12 phút. Thời gian kích hoạt chu trình xả băng tiếp theo là 50 phút.
4. Tại sao điều hòa trung tâm VRV/VRF cần chu trình xả băng?
Tăng hiệu suất hoạt động
Khi hệ thống xả băng đúng cách, dàn trao đổi nhiệt sẽ không bị băng che phủ, giúp quá trình trao đổi nhiệt diễn ra hiệu quả hơn, từ đó làm giảm mức tiêu thụ năng lượng và chi phí vận hành.
Duy trì chất lượng không khí
Hệ thống điều hòa không khí còn có khả năng duy trì chất lượng không khí trong nhà. Nếu băng tích tụ không được xả kịp thời, luồng không khí có thể bị cản trở, dẫn đến chất lượng không khí giảm sút. Xả băng đúng cách giúp duy trì luồng không khí trong lành và thoải mái.
Kéo dài tuổi thọ thiết bị
Băng tích tụ có thể gây ra hư hỏng cho các bộ phận của hệ thống điều hòa. Xả băng đúng cách giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của băng, từ đó kéo dài tuổi thọ của thiết bị và giảm chi phí bảo dưỡng và sửa chữa.
Bên cạnh đó, để chu trình xả băng đạt được hiệu quả tốt nhất, người dùng cần lưu ý:
- Không nên sử dụng nước nóng hoặc các vật dụng sắc nhọn để loại bỏ băng bám trên dàn lạnh vì có thể làm hỏng dàn lạnh.
- Nên vệ sinh dàn lạnh định kỳ để hạn chế tình trạng đóng băng.
- Tham khảo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất để biết thêm thông tin chi tiết về chu trình xả băng cụ thể cho từng model hệ thống VRV/VRF.
Chu trình xả băng là một phần quan trọng trong việc vận hành và bảo trì hệ thống điều hòa trung tâm VRV/VRF. Việc thực hiện chu trình xả băng đúng cách và định kỳ sẽ giúp đảm bảo hiệu quả hoạt động, kéo dài tuổi thọ hệ thống và nâng cao chất lượng không khí.
Bài viết trên đã cung cấp thông tin chi tiết về chu trình xả băng của điều hòa trung tâm VRV/VRF, cũng như một số lưu ý để quá trình sử dụng và bảo trì hệ thống điều hòa VRV/VRF hiệu quả tốt nhất. Nếu khách hàng có nhu cầu tư vấn, thiết kế, lắp đặt hệ thống điều hòa cho công trình của mình hãy liên hệ ngay với Sen Việt chúng tôi theo số hotline 0941.401.118 để được hỗ trợ.